تحقیقات نشان می‌دهند که میکروپلاستیک‌ها حتی در «جفت‌»های انسان‌ها هم وارد شده‌اند!

بیش از سه سال از زمانی که دانشمندان برای اولین بار میکروپلاستیک‌هایی را که در چهار جفت مختلف انسان بودند، شناسایی کرده‌اند می‌گذرد. اما این کشف؛ تنها نوک قله یخ بود.

(جفت عضوی است که به دیواره رحم از یک سو و بند ناف از سوی دیگر می‌چسبد و حین زایمان همراه جنین و پرده‌های جنینی از بدن مادر خارج می‌شود. جفت مسئول نگهداری، پشتیبانی و تسهیل‌کننده رشد جنین است. جفت مواد مغذی و اکسیژن را بوسیله بند ناف به جنین می‌رساند و مواد زائد را از جنین می‌گیرد.)

چند سال بعد، در آغاز سال 2023، محققان اعلام کردند که ذرات میکروسکوپی زباله‌های پلاستیکی را در  17 جفت مختلف پیدا کرده‌اند. در پایان سال 2023، یک مطالعه محلی در هاوایی، 30 جفت را که بین سال‌های 2006 تا 2021 اهدا شده بودند، تجزیه و تحلیل کرد تا متوجه شود آلودگی پلاستیکی در طول زمان به میزان قابل توجهی افزایش یافته است.

اکنون محققان با استفاده از روشی جدید، ذرات و الیاف ریز پلاستیکی را در بزرگ‌ترین نمونه‌های جفت تاکنون شناسایی کرده‌اند که اندازه آن‌ها کمتر از یک میکرون است.

در تمام 62 نمونه بافت مورد مطالعه، محققان میکروپلاستیک‌هایی با غلظت‌های مختلف در هر یک پیدا کردند. این غلظت‌ها از 6.5 تا 685 میکروگرم در هر گرم بافت متغیر بود که بسیار بالاتر از سطوح موجود در جریان خون انسان است.

هیچ کس هنوز نمی‌داند که این آلودگی پلاستیکی چه اثراتی می‌تواند داشته باشد و آیا مضر است یا خیر. در حالی که میکروپلاستیک‌ها در همه اعضای اصلی بدن انسان، از جمله مغز یافت شده‌اند، مشخص نیست که آیا این آلاینده‌ها واقعا تهدیدی دائمی سلامت هستند یا خیر.

با ادامه بدتر شدن آلودگی پلاستیک محیطی، آلودگی جفت در مسیر افزایش است، زیرا انسان‌ها پلاستیک بیشتری را نسبت به گذشته تنفس می‌کنند و می‌خورند.

با توجه به اندازه بسیار کوچک این ذرات، تعیین مقدار میکروپلاستیک در بافت انسان بسیار دشوار است.

سال‌هاست که دانشمندان روی یک روش تشخیصی کار می‌کنند که می‌تواند جرم این آلاینده‌ها را به صورت «کمّی» اندازه‌گیری کند و برند خاص پلاستیک آن‌ها را مشخص کند. تنها در این صورت می‌توان تاثیر آن بر سلامتی را به درستی ارزیابی کرد.

مطالعه جدید از یک تکنیک جدید و با دقت بالا برای اسکن پلاستیک در خون و بافت انسان استفاده می‌کند. ابتدا، محققان اکثر مواد بیولوژیکی را از جامدات پلاستیکی با استفاده از مواد شیمیایی و اولتراسانتریفیوژ‌های با سرعت بسیار بالا برای جداسازی مولکول‌های بسیار کوچک جدا می‌کنند. سپس، پلیمر‌ها را برای تعیین ترکیبات خاص آن‌ها تجزیه می‌کنند.

هنگامی که این روش  بر روی 62 نمونه جفت اعمال شد، مشحص شد که بیش از نیمی از پلاستیک‌های موجود در جفت پلی اتیلن هستند – یعنی رایج‌ترین پلاستیک تولید شده در سیاره ما، که برای تولید اکثر کیسه‌ها و بطری‌های یکبار مصرف استفاده می‌شود.

سایر ذرات پلاستیکی شناسایی شده در جفت عبارتند از پلی وینیل کلراید، نایلون و پلی پروپیلن، که همگی احتمالاً چندین دهه قدمت دارند و قبل از استنشاق یا بلعیده شدن توسط انسان، سال‌ها در محیط هوازدگی و اکسیده شدن بوده‌اند.

نویسندگان این مطالعه نوشته‌اند که «این روش همراه با ابرداده‌های بالینی، برای ارزیابی تأثیرات بالقوه نانو MPs بر پیامد‌های نامطلوب بارداری بسیار مهم خواهد بود.»

تاکنون، مطالعات بالینی در مورد اثرات آلودگی پلاستیکی بسیار اندک بوده است. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که هرچه آلاینده‌های پلاستیکی کوچک‌تر باشند، راحت‌تر به سلول‌ها حمله می‌کنند. و با این حال، در این اندازه کوچک، تعیین اثرات سمی بالقوه آن‌ها دشوارتر است.

در تحقیقات بر روی مدل‌های کوچک روده انسان، میکروپلاستیک‌ها اثرات ایمنی بالقوه خطرناکی را نشان می‌دهند. علاوه بر این، آزمایش‌های اولیه روی موش‌ها نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها و نانوپلاستیک‌ها «پتانسیل ایجاد اختلال در رشد مغز جنین را دارند، که ب ممکن است منجر به پیامد‌های رشد عصبی غیربهینه شود».

“ترکیبی از عوامل محیطی، رژیم غذایی، ژنتیک، سن مادر و سبک زندگی” می‌توانند غلظت میکروپلاستیک در جفت را افزایش یا کاهش دهند.

جفت جریان خون نسبتاً بالایی دریافت می‌کند و مقدار زیادی مواد مغذی را از خون مادر می‌گیرد، که ممکن است آن را به شدت در معرض این ذرات قرار دهد؛ البته میزانی که آلودگی نانو و میکروپلاستیکی می‌تواند از «سد» پیچیده جفت، چه به صورت غیرفعال یا چه غیرفعال، عبور کند. نیاز به بررسی بیشتر دارد.

این مطالعه در Toxicological Sciences منتشر شده.