اکوکاردیوگرام و تست نوار قلب هر 2 از جمله آزمایش‌های تشخیصی مهم برای بررسی وضعیت قلب محسوب می‌شوند؛ اما این 2 آزمایش از نظر نحوه انجام و هدف، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در تست نوار قلب الکترودهایی روی پوست قفسه سینه قرار داده میشود تا فعالیت الکتریکی قلب ثبت شود.
در اکوکاردیوگرام از امواج صوتی برای تصویربرداری از ساختار و حرکت دیواره‌های قلب و دریچهها استفاده میشود. با توجه به اهمیت آگاهی از تفاوت این 2 آزمایش برای تشخیص و درمان بهتر بیماری‌های قلبی و علت درد قفسه سینه ، در ادامه به بررسی جزئیات بیشتر خواهیم پرداخت.
نوار قلب چه چیزی را نشان می دهد
نوار قلب بهعنوان یکی از ابزارهای پایش قلبی مهم محسوب میشود که میتواند اطلاعات بسیار مفیدی در مورد وضعیت فعالیت الکتریکی قلب فراهم کند. نوار قلب از طریق الکترودهایی که روی پوست بیمار قرار داده می‌شوند، سیگنال‌های الکتریکی تولیدشده توسط عملکرد قلب را ثبت میکند. نمودار ثبتشده از این سیگنال‌ها بهعنوان الکتروکاردیوگرام شناخته میشود.
الکتروکاردیوگرام اطلاعات مهمی مانند نرخ ضربان قلب، منظمبودن یا نامنظمبودن ضربان، وجود اختلالاتی همچون آریتمی و ایسکمی قلبی را فراهم میکند. با مطالعه دقیق الکتروکاردیوگرام می‌توان به تشخیص و درمان به موقع بیماری‌های قلبی کمک شایانی کرد. در مجموع نوار قلب بخش مهمی از پایش قلبی بیماران است.
نوار قلب چگونه گرفته میشود؟
گرفتن نوار قلب یک فرآیند ساده است که توسط پرستار انجام میشود. ابتدا پوست قسمتی از بدن که قرار است الکترودها روی آن قرار گیرند، تمیز و در صورت نیاز تراشیده میشود تا اتصال بهتری برقرار شود. الکترودها روی مچ دست‌ها و قسمت‌هایی از پاها و قفسه سینه قرار می‌گیرند. سپس الکترودها با استفاده از ژل الکترود یا پد الکترود به پوست متصل می‌شوند. الکترود منفی در قسمت دست راست و الکترود مثبت در قسمت دست چپ قرار می‌گیرد. سیم‌های الکترود به دستگاه نوار قلب متصل می‌شوند. بیمار باید در حالت درازکش آرام باشد تا نوار قلب دقیق ثبت شود. نوار قلب به مدت ۳۰ ثانیه تا چند دقیقه ثبت میشود تا اطلاعات کافی بهدست آید.
تشخیص بیماری های قلبی با نوار قلب
نوار قلب میتواند به تشخیص بسیاری از بیماری‌های قلبی کمک کند. الگوهای غیرطبیعی در نوار قلب نشانه‌هایی از اختلالات قلبی هستند. برای مثال تپش قلب سریع یا کند میتواند نشانه‌ی آریتمی‌های قلبی باشد. الگوهای موج ST-T غیرطبیعی بیانگر ایسکمی قلب است. بلوک قلبی یا اختلال در هدایت الکتریکی قلب نیز در نوار قلب مشهود است. همچنین الگوهایی مانند موج Q غیرطبیعی، افزایش ولتاژ قلب، الگوهای ضربان قلب نامنظم و… می‌توانند نشان‌دهنده انواع خاصی از مشکلات قلبی باشند. در نتیجه، نوار قلب ابزار با ارزشی برای تشخیص انواع بیماری‌های قلبی است.
تست اکو قلب (اکوکاردیوگرام)
اکوکاردیوگرام یکی از روش های تصویربرداری پزشکی برای بررسی ساختار و عملکرد قلب است. در این روش از امواج صوتی فراصوت (اولتراسوند) برای تصویربرداری از قلب استفاده میشود. در تست اکوکاردیوگرام، یک دستگاه اکو به وسیله یک ترانسدیوسر یا پروب، امواج فراصوت را به درون بدن فرستاده و صداهای منعکسشده از بافتها و ارگانهای بدن از جمله قلب را دریافت میکند. این امواج بهصورت تصاویر 2 بعدی یا 3 بعدی از قلب درمیآیند. اکوکاردیوگرام میتواند اطلاعات مفیدی درباره ساختار و عملکرد دریچهها، بطنها، دیواره‌ها و حفرات قلب بدهد. این تست غیرتهاجمی، دردناک نیست و برای تشخیص بیماری‌های قلبی مانند نارسایی دریچه‌ای، بیماری عروق کرونر و… بسیار مفید است.
اکوی قلب چگونه انجام می شود؟
انجام اکو قلب به این صورت است که ابتدا بیمار روی تخت دراز می‌کشد و پزشک یک ژل بر روی قفسه سینه بیمار می‌مالد تا انتقال بهتر امواج فراصوت فراهم شود. سپس ترانسدیوسر یا همان پروب اکو را روی ناحیه قفسه سینه قرار می‌دهد تا امواج فراصوت را به بدن بفرستد و صداهای بازتابی را دریافت کند.
تصویربردار متخصص، ترانسدیوسر را به آرامی روی نواحی مختلف قلب حرکت می‌دهد تا تصاویر متعددی از زوایای گوناگون بگیرد. در برخی موارد بیمار باید نفس عمیق بکشد یا دستورات خاصی را انجام دهد. سپس تصاویر بهدست آمده برای بررسی بیشتر به پزشک ارجاع داده میشود. کل فرآیند ۳۰ تا ۶۰ دقیقه طول می‌کشد که روشی غیرتهاجمی و بدون درد است.
انواع اکوکاردیوگرافی
انواع مختلفی از آزمایش اکوکاردیوگرافی وجود دارد که هر کدام اطلاعات خاصی را در مورد ساختار و عملکرد قلب فراهم می‌کنند. مهم‌ترین انواع اکوکاردیوگرافی شامل موارد زیر خواهد بود.
اکوکاردیوگرافی ترانس توراسیک (TTE)
از روی قفسه سینه انجام میشود و تصاویری از دریچهها، محل اتصال دهلیزها و بطنها، و عملکرد بطنها فراهم میکند.
اکوکاردیوگرافی ترانس ازوفاژیال (TEE)
از طریق مری انجام شده و تصاویر واضح‌تری از دریچهها و قلب فراهم میکند.
اکوکاردیوگرافی استرس
در حین ورزش یا تزریق داروی استرس‌زا انجام میشود تا عملکرد قلب تحت فشار ارزیابی شود.
اکوکاردیوگرافی 3 بعدی
تصاویر 3 بعدی دقیق‌تری از ساختار قلب ارائه می‌دهد.
تشخیص بیماری های قلبی با اکو قلب
تشخیص بیماری‌های قلبی با اکوکاردیوگرافی یا اکو قلب روش موثری برای تشخیص بیماری‌های قلبی است. اکوکاردیوگرافی با استفاده از امواج صوتی برای تصویربرداری از قلب استفاده میشود. در این روش پزشک میتواند ساختار و عملکرد دریچه‌های قلب، بطنها، دیواره قلب و عروق اصلی را بررسی کند.
اکوکاردیوگرافی میتواند بیماری‌هایی مانند نارسایی دریچهها، بیماری عروق کرونر، آنوریسم آئورت و بیماری عضله قلب را تشخیص دهد. این روش غیرتهاجمی و بدون درد است و به پزشک کمک میکند تا بهترین درمان را برای بیمار تجویز کند.
تفاوت اکوی قلب با نوار قلب چیست؟
برای اینکه بهتر بتوانید تفاوت اکوی قلب و نوار قلب را درک کنید، آن‌ها را در قالب جدول زیر مقایسه می‌کنیم.
| عامل مقایسه | اکوی قلب | نوار قلب |
| روش | استفاده از امواج صوتی و تصویربرداری | ثبت الکتریکی فعالیت الکتریکی قلب |
| اطلاعات به دست آمده | تصاویر ساختار و عملکرد قلب | الگوی ضربان قلب |
| تشخیص‌های امکانپذیر | بیماری‌های دریچه‌ای، عروق کرونر، آنوریسم آئورت و غیره | آریتمی‌های قلبی |
| نیاز به آمادگی بیمار | ندارد | لازم است بیمار آرام باشد |
| تهاجمی بودن | غیرتهاجمی | غیرتهاجمی |
اکو قلب یا نوار قلب برای شما مناسب است؟
اکو قلب و نوار قلب بیشتر برای بیمارانی که مشکلات قلبی دارند و یا مظنون به بیماری‌های قلبی هستند، توصیه میشود. این آزمایش‌ها با استفاده از امواج صوتی برای تصویربرداری از قلب انجام می‌شوند و به پزشک اجازه می‌دهند تا ساختار و عملکرد قلب را بررسی کند؛ بنابراین، برای بیمارانی که علائمی مثل تنگی نفس، درد قفسه سینه، تپش قلب و احساس ضربان نامنظم قلب دارند یا سابقه بیماری‌های قلبی در خانواده دارند، انجام اکوکاردیوگرام و ثبت نوار قلب توصیه میشود تا پزشک بتواند وضعیت قلب را به درستی ارزیابی کند.
مراجعه برای انجام خدمات مربوط به قلب به متخصص
دکتر ریاستی متخصص قلب و عروق باتجربه و مجرب است که طیف وسیعی از خدمات تشخیصی و درمانی مربوط به بیماری‌های قلبی را ارائه می‌دهد. ایشان برای تشخیص دقیق بیماری‌های قلبی از آزمایش‌هایی مانند الکتروکاردیوگرام، اکوکاردیوگرام، آنژیوگرافی و… استفاده میکند.
همچنین برای درمان بیماری‌ها اقداماتی مانند آنژیوپلاستی، انواع جراحی‌های قلبی و پیوند عروق کرونر را انجام می‌دهد؛ بنابراین، اگر مشکل قلبی دارید، می‌توانید با اطمینان برای دریافت خدمات تخصصی مانند تست ورزش٬ آنژیوگرافی قلب و… به سایت دکتر ریاستی به نشانی www.drriasati.com مراجعه کنید.