اگر می‌خواهید بدانید که آیا عطرها برای سلامتی ضرر دارند یا خیر، باید گفت که در این محصولات از مواد شیمیایی مختلفی استفاده می‌شود که شاید برخی از آن‌ها سلامت شما را تحت‌تاثیر قرار دهند.
البته تاثیرات منفی عطر و ادکلن بر روی بدن در بیشتر مواقع مربوط به محصولات غیراصل می‌شود که نظارت خیلی دقیقی بر روند تولید آن‌ها وجود ندارد اما بهتر است اطلاعات کاملی درباره این موضوع به‌دست آورید، پس در ادامه با ما همراه باشید.
چگونه عطرها بر سلامتی تاثیر می گذارند؟
بدون شک کم‌تر کسی پیدا می‌شود که در زمان خرید انواع عطر به‌دنبال بررسی ترکیبات شیمایی موجود در آن‌ها باشد، اغلب افراد تنها به رایحه و میزان ماندگاری این محصول توجه می‌کنند.
برخی از عطرها شامل ترکیبات آلی فرار هستند که امکان دارد باعث تحریک و مختل شدن راه‌های تنفسی شوند یا این‌‌که برخی از اثرات منفی دیگر را بر سلامت انسان داشته باشند.
زمانی که در معرض استشمام عطرهایی قرار می‌گیرید که حاوی مواد شیمیایی مضر هستند، ذرات آن‌ها آنقدر کوچک است که این قابلیت را دارد تا از پوشش نازک رگ‌ها عبور کند و وارد جریان خون شود.
هرچند محققان هنوز درحال بررسی تاثیر این نوع ترکیبات شیمیایی بر سلامت کلی بدن هستند اما ازآنجایی‌که ممکن است عوارض جانبی خاصی به‌دنبال داشته باشند، باید به آن‌ها توجه کنید.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر تاثیرات منفی عطر هستند؟
زمانی که درباره تاثیرات منفی عطر بر سلامت بحث می‌شود برخی از افراد با توجه به شرایط خاصی که دارند معمولا آسیب‌پذیرتر هستند و باید نسبت به استفاده از این محصولات بیشتر احتیاط کنند.
به‌طور کلی افرادی که آلرژی دارند یا دچار بیماری‌های خاصی همچون آسم و COPD هستند باید از قرارگیری در محیط‌های معطر خودداری کنند تا مشکلی برای آن‌ها ایجاد نشود.
البته برای این‌‌که تحت‌تاثیر ترکیبات شیمایی موجود در عطرها قرار بگیرید، لازم نیست که حتما بیماری مزمن زمینه‌ای داشته باشید. بسیاری از افراد با تجربه قدم زدن در یک فروشگاه عطرفروشی بزرگ امکان دارد سرفه یا عطسه را برای لحظاتی تجربه کنند، در واقع این مواد باعث ایجاد یک واکنش التهابی می‌شوند.
باید این را هم در نظر بگیرید که قرارگرفتن روزانه در معرض عطرها معمولا برای افرادی که بیماری زمینه‌ای ندارند و دچار واکنش‌های التهابی نمی‌شوند، هیچ مشکلی به‌وجود نمی‌آورد.
برخی از اثرات کوتاه‌مدت عطرها برای سلامتی شامل پاسخ‌های آلرژیک یا التهابی مانند خارش و آب‌ریزش چشم، احتقان بینی، تحریک گلو، سرفه و خس‌خس سینه است.
برای افراد مبتلا به بیماری ریوی، به‌ویژه آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه قرارگیری در معرض عطرها امکان دارد تنگی نفس، تغییر ضربان قلب و فشار خون یا سایر علائم زمینه‌ای را به‌دنبال داشته باشد.
تاثیرات منفی و طولانی مدت عطرها بر سلامت
عطرهای شیمیایی که با استفاده از ترکیبات مصنوعی تولید می‌شوند بیشترین اثرات منفی را بر سلامت افراد دارند و معمولا به‌عنوان مواد آسیب‌رسان در نظر گرفته می‌شود که برخی از این تاثیرات عبارت‌اند از:
- ایجاد تغییر در عملکرد قلب به‌ویژه در توانایی پمپاژ
- اختلال در سیستم غدد درون‌ریز که هورمون‌ها را تنظیم می‌کند.
- براساس تحقیقات اولیه، احتمال تشدید زوال عقل را به‌دنبال دارند.
- احتمال ابتلا به برخی از سرطان‌ها، با قرار گرفتن طولانی‌مدت و مداوم در معرض این ترکیبات افزایش پیدا می‌کند.
- مشکلات پوستی مانند درماتیت تماسی، حساسیت، کهیر، دیسکرومی و برخی موارد دیگر را ایجاد می‌کند.
- سردردهای میگرنی
- مشکلات تنفسی
شایان ذکر است که ترکیبات شیمیایی که در این عطرها یافت می‌شوند، نه‌تنها سلامت انسان‌ها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند بلکه ممکن است بر محیط‌زیست و سایر حیوانات نیز اثرات مضری داشته باشند.
شناخت مواد شیمیایی خطرناک در عطرها
تاکنون بررسی‌های مختلفی درباره انواع ترکیبات شیمیایی موجود در عطرها انجام شده که نشان می‌دهد برخی از این محصولات به‌دلیل استفاده از این مواد برای سلامتی مصرف‌کنندگان مضر هستند که عبارت‌اند از:
- مشک‌های مصنوعی: این گروه از مواد شیمیایی شامل انواع مختلفی مانند کتون، زایلن، گالاکسولید و تونالید است که با ایجاد اختلال در سیستم تولیدمثل، رشد و تعادل هورمونی مرتبط هستند و ممکن است باعث آسیب شوند.
- دی‌اتیل فتالات (DEP): فتالات‌ها ممکن است به سیستم عصبی آسیب بزنند و به‌عنوان یک ماده خطرناک برای دستگاه غدد درون‌ریز در نظر گرفته می‌شوند. علاوه‌بر این مورد بر روی مجاری تنفس، پوست و چشم نیز تاثیر می‌گذارند.
- متیلن‌کلراید: برخی از مطالعات حیوانی نشان می‌دهد که استفاده از این ماده احتمال ابتلا به سرطان کبد، ریه و تومورهای خوش‌خیم پستانی را افزایش می‌دهد.
- متیل‌کلرید: این ماده شیمیایی بر پوست، کلیه‌ها، کبد و سیستم عصبی تاثیر منفی می‌گذارد.
- بوتیل فنیل متیل پروپیال: درصورتی‌که از این ماده برای تولید عطرها استفاده شود معمولا خارش و التهاب پوستی را به‌دنبال دارد.
- استایرن: این ماده شیمیایی برای کبد و گلبول‌های قرمز سمی است.
- رزورسینول: از تاثیرات منفی این ماده که در برخی از عطرها وجود دارد باید به ایجاد اختلال در عملکرد سیستم قلب و عروق، کلیه، طحال و کبد اشاره کرد.
- پروپیل پارابن: یکی دیگر از مواد سرطان‌زا در عطرها که احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد، پارابن است.
اکسی بنزون، بوتوکسی اتانول، بنزیل سالیسیلات، هیدروکسی تولوئن بوتیله و بنزوفنون از دیگر مواد مضر عطرها هستند که امکان دارد باعث بروز واکنش‌های التهابی یا تاثیر بر دیگر سیستم‌های بدن شوند.
چه عطرهایی مضر نیستند؟
عطرهای طبیعی، اسانس‌ها و مواد خالصی که از گیاهان و جانوران مانند گل‌ها، ریشه‌ها، پوست درختان، برگ‌ها، ادویه‌ها و فرمون‌های حیوانی مختلف منشا می‌گیرند، به‌طور کلی برای انسان بی‌خطر و غیرسمی هستند.
در حالی‌که مشخص شده مولکول‌های مصنوعی باعث بیماری می‌شوند، باید گفت که عطرهای طبیعی اثرات مثبت قابل توجهی بر بدن انسان دارند که می‌تواند به بهبود سلامت جسمی و روانی کمک کند.
با توجه به این مسئله بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که با استفاده از مواد طبیعی ساخته می‌شوند، به‌ویژه افرادی که نسبت به عطرهای شیمیایی حساسیت بیشتری نشان می‌دهند.
جمع‌بندی
در رابطه با تاثیرات منفی عطرها بر سلامت انسان باید به مواردی همچون بروز آلرژی، مشکلات تنفسی، آسیب به سیستم‌های عصبی، غدد درون‌ریز، قلب و عروق، کلیه و برخی موارد دیگر اشاره کرد که به‌دلیل وجود مواد شیمیایی مضر ایجاد می‌شود.
این اثرات منفی به‌طور معمول مربوط به عطرهایی هستند که با استفاده از مواد شیمیایی آسیب‌رسان ساخته می‌شوند، در حالی‌که محصولات طبیعی چنین مشکلی ندارند.
سوالات متداول
آیا عطر برای سلامت انسان مضر است؟
بله، در عطرهایی که از مواد شیمیایی مضر استفاده می‌شود معمولا سلامت انسان تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
تاثیرات کوتاه‌مدت عطرها بر سلامت انسان چیست؟
واکنش‌های التهابی، آب‌ریزش بینی و چشم، تحریک گلو و احتقان به‌عنوان تاثیرات کوتاه‌مدت در نظر گرفته می‌شوند.
ترکیبات مضر در عطرها کدام است؟
پارابن، فتالات‌ها، مشک‌های مصنوعی، استایرن و برخی مواد دیگر به‌عنوان ترکیبات مضر شناخته می‌شوند.