اولین ریز رایانه‌های جهان توسط نظافتچی‌ها در یک انبار کشف شدند!

دو تا از اولین کامپیوتر‌های رومیزی جهان در جعبه‌های ذخیره‌ اجناس در دانشگاه کینگستون لندن پیدا شده‌اند. اینها زمانی یک نقطه عطف در دستاورد‌های فناورانه بشری، محسوب می‌شدند. ریزپردازنده Q۱ بیش از نیم قرن پیش رونمایی شد و تنها یک دستگاه دیگر از آنها وجود دارد.

تاریخچه رایانه‌ها و به صورت خاص رایانه شخصی پیچیده است. با توسعه تراشه‌های سیلیکونی، حوزه رایانه‌هایی که از قبل به سرعت در حال توسعه بودند تحول ناگهانی پیدا کردند.  این فناوری از دانشگاه‌ها و شرکت‌های بزرگی مانند IBM به دست شرکت‌های کوچک، علاقه‌مندان و نسل جدیدی از مهندسان جوان افتاد و جهش پیدا کرد.

اما پاسخ به این پرسش که واقعا اولین رایانه رومیزی واقعی دنیا چه بده، دشوار است و در مقام پاسخ هر کارشناسی از عبارات مشروط کننده مانند بستگی به این دارد که تعریف ما از رایانه رومیزی چه باشد، استفاده می‌کند.

دشواری دیگر این است که کامپیوتر‌های ناشناخته زیادی از دهه ۱۹۷۰ وجود دارد که نادیده گرفته شده‌اند.

به همین دلیل است که کشف Q۱ بسیار شگفت‌انگیز است. این دستگاه که قدمت آن به سال ۱۹۷۲ بازمی‌گردد، یک ماشین نسبتاً گمنام با نمونه‌های بسیار کمی است که به ندرت از ایالات متحده صادر می‌شد، بنابراین دیدن یک دستگاه در کینگستون در بریتانیا کمی شوک‌آور است.

جالب است که کارگران شرکت پاکسازی محیط زیست Just Clear هنگامی که مشغول انجام نظافت در یک مدرسه بود، این دو کامپیوتر را در چند جعبه قدیمی پیدا کرد.

Q۱ که توسط شرکت Q۱ در نیویورک ساخته شده بود، یکی از نخستین میکروکامپیوترهای کامل و مستقل با صفحه‌نمایش و صفحه‌کلید نارنجی داخلی بود، Q۱ Lite بعدی هم خصوصیات جالبی داشت.

این دستگاه قادر به کار با سایر Q۱‌ها به عنوان بخشی از یک شبکه، رابط با چاپگر‌ها و حافظه‌های هارد دیسک بود و قادر به انجام وظایفی مانند ترمینال رایانه، واژه‌پردازی و ورود اطلاعات بود.

در واقع توان این ریزریانه مدیون CPU پردازنده اینتل ۸۰۰۸ بود که در آن زمان به صورت نوبرانه به جای TTL با ترانزیستور‌های سیمی استفاده شده بود. البته عملکرد آن با استاندارد‌های امروزی بسیار ناچیز بود و تنها ۱۶ کیلوبایت حافظه و سرعت پردازش ۸۰۰ کیلوهرتز داشت.

Q۱ دو سال قبل از MITS Altair ۸۸۰۰، وارد بازار شده بود.

ما که از کامپیوترهای مدرن امروز استفاده می‌کنیم مدیون پیشگامان اولیه در دهه‌های ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ هستیم. ما برای کار، ارتباطات، بهره‌وری و سرگرمی خود به کامپیوتر‌ها متکی هستیم، اما بدون پیشگامان اولیه هیچ کدام از این‌ها نمی‌توانستند انجام شوند. بدون تلاش شرکت‌های Q۱، Sinclair و Acorn هیچ رایانه شخصی، هیچ مک و هیچ گوشی اپل یا اندرویدی وجود نمی‌داشت.

منبع: دانشگاه کینگستون